Dr. Nathan Hutting
ONCOLOGIEFYSIOTHERAPIE
Fysiotherapie voor kankerpatiënten
Oncologische fysiotherapie richt zich op behandeling van mensen met kanker en dan op de gevolgen van de ziekte zelf en van de medische behandelingen daarvoor. Het werkgebied van de fysiotherapie is het bewegen en alles wat daarmee samenhangt. Dat geldt ook voor de oncologie fysiotherapie. Die behandelt dus de gevolgen op het bewegend functioneren van kanker en medische behandelingen tegen kanker.
Denk hierbij aan lichamelijke problemen zoals de gevolgen van operaties, schade aan het bewegingsapparaat en hart en longen door bestraling en chemotherapie en lymfoedeem.
Maar ook algemene klachten, zoals pijn, moeheid, problemen met het uitvoeren van de dagelijkse bezigheden, een veranderd lichaamsbeeld of verminderde belastbaarheid.
In de behandelfase is de diagnose gesteld en vinden de primaire medische behandelingen plaats, zoals operatie, bestraling en/of chemotherapie. Dit kan allerlei ongemak met zich meebrengen waarbij de oncologie fysiotherapeut kan helpen. Verder is het erg belangrijk om actief te blijven en te blijven of te gaan bewegen. De oncologie fysiotherapeut kan daarover adviseren en het bewegen begeleiden.
In de herstelfase knapt de patiënt op van de medische behandelingen en kan zijn leven weer gaan oppakken. Daarbij is het de bedoeling dat de patiënt geneest en weer alles kan doen dat hij of zij voor de behandelingen ook deed. Gevolgen van de medische behandelingen kunnen dat echter in de weg staan, bijvoorbeeld een bewegingsbeperking. Daarbij kan de oncologie fysiotherapeut helpen door bijvoorbeeld een bewegingsprogramma aan te bieden om de conditie weer op te bouwen of klachten te behandelen die verder herstel moeilijk maken.
Maar soms loopt het anders en slaan de medische behandelingen niet goed aan, ontstaan er uitzaaiingen of een nieuwe vorm van kanker. Dan spreken we van de palliatieve fase. De ziekte is dan niet meer te genezen. Belangrijk is dan dat de kwaliteit van leven goed is. Daarvoor is een actieve levensstijl met veel lichaamsbeweging belangrijk. De oncologie fysiotherapeut begeleidt en adviseert daarover.
In de terminale fase is het levenseinde in zicht. Pijn, moeheid en benauwdheid zijn de belangrijkste klachten. Bij deze klachten kan de oncologie fysiotherapeut helpen met bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen, begeleiden bij belasten, advies en ondersteuning bij ventilatie, temperatuur en luchtvochtigheid, ademhalingsoefeningen.
Er is veel onderzoek gedaan naar de effecten van bewegen op algemene en lichamelijke klachten van kankerpatiënten. Daaruit blijkt dat fysiotherapie en met name bewegen een positieve invloed hebben op kwaliteit van leven, pijn, vermoeidheid, herstel van belastbaarheid en terugkeer in het arbeidproces.